06.2013, Dwumiesięcznik TUW
Od 26 do 29 września odbywało się w Szklarskiej Porębie szkolenie Uzależnienie od seksu. Zrozumieć. Pomóc. Na zaproszenie Ośrodka Terapii Uzależnienia i Współuzależnienia „Radzimowice” w Szklarskiej Porębie, przyjechała do Polski Paula Hall oraz Nick Turner. Ta para psychoterapeutów od kilku lat wpółpracuje ze sobą przy autorskim programie wychodzenia z uzależnienia od seksu – The Hall Recovery Course. Prowadzą wspólnie ośmioosobowe grupy mężczyzn seksoholików. Ponadto każdy z nich pracuje indywidualnie z osobami uzależnionymi od seksu oraz ich partnerami.
Paula Hall – autorka programu szkolenia – pracy z seksoholikami uczyła się od Thaddeusa Bircharda oraz Patricka Carnesa. Obecnie sama ma kilkunastoletnie doświadczenie w pracy z tego typu pacjentami. Owocem tego jest jej książka, wydana w Anglii w grudniu ubiegłego roku pt. Understanding and Treating Sex Addiction. Poza pewnym uporządkowaniem dotychczasowej wiedzy, Paula wprowadza również ciekawe narzędzia diagnostyczne oraz ćwiczenia pomocne już w samej pracy terapeutycznej. Spora część materiałów szkoleniowych była zaczerpnięta ze wspomnianej książki właśnie, jak również z programu The Hall Recovery Course.
Nick Turner z kolei jest dyrektorem Relate Institute w Wielkiej Brytani – jednego z największych centrów kształcących i certyfikujących psychoterapeutów na Wyspach. Ponadto oboje – Paula i Nick – są psychoterapeutami specjalizującymi się w terapii związków oraz probemów o podłożu seksuologicznym (Sexual and Relationship Psychotherapist, akredytowani przez COSRT, BACP oraz UKCP).
Organizatorem szkolenia był Ośrodek Terapii Uzależnienia i Współuzależnienia „Radzimowice” w Szklarskiej Porębie, w którym od ponad dziesięciu lat pomaga się osobom uzależnionym od seksu. Pracę z seksoholikami rozpoczął, zmarły kilka lat temu, założyciel Ośrodka, psycholog i psychoterapeuta Piotr Barczak. On też opracował program pracy z seksoholikami oraz zorganizował w 2003 roku w Szklarskiej Porębie konferencję Diagnoza i terapia erotomanii.
Sam Ośrodek istnieje już od prawie 30 lat. Początkowo zajmowano się w nim głównie terapią osób uzależnionych od alkoholu. Od roku 2001 poszerzono program o terapię osób uzależnionych od zachowań. Od 2013 roku Ośrodek jest członkiem ATSAC (Association for the Treatment of Sex Addiction and Compulsivity).
W Ośrodku „Radzimowice” pracuje obecnie 11 terapeutów. Kadra ta pracuje z około trzydziestoosobową grupą pacjentów w trybie stacjonarnym, prowadząc zajęcia grupowe oraz indywidualne. Ponadto pacjenci mają możliwość korzystania z pracy z ciałem metodą Feldekraisa, która w Ośrodku jest proponowana jako metoda wspierająca psychoterapię. Certyfikowanym trenerem metody Feldenkraisa jest Anita Barczak. Cała kadra Ośrodka „Radzimowice” uczestniczyła w szkoleniu Uzależnienie od seksu. Zrozumieć. Pomóc.
Poza oczywistym celem przeszkolenia własnej kadry, organizatorzy mieli również nadzieję, na wzbudzenie dyskusji oraz uwrażliwienie środowiska psychoterapeutycznego – obejmującego wiele specjalizacji – na problem seksoholizmu. Dlatego też zaprosili do uczestnictwa zarówno terapeutów uzależnień jak i seksuologów (tak lekarzy, jak i psychologów). Problem uzależnienia od seksu – co zostało podkreślone na wstępie szkolenia – jest na tyle złożony, że wykracza poza podstawowe kompetencje terapeuty uzależnień. Seksuolog z kolei może nie mieć wystarczającej wiedzy o mechanizmach rządzących uzależenieniem.
Szkolenie trwało cztery dni i obejmowało szesnaście sesji. Poniżej prezentujemy program szkolenia:
- Dzień 1 – Czym jest uzależnienie od seksu?: Uzależnienie od seksu – wstęp do szkolenia; Diagnozowanie seksoholizmu; Podłoże neurologiczne uzależnienia; Problem więzi w uzależnieniu od seksu
- Dzień 2 – Zrozumieć seksoholizm: Trauma w uzależnieniu od seksu; Terapia traumy i więzi; Zmiana ścieżek neuronowych; Współwystępujące uzależnienia i zaburzenia
- Dzień 3 – Zrozumieć seksoholizm c.d.: Parafilie – zrozumienie i terapia; Znaczenie wstydu i praca ze wstydem; Przełamując Zaprzeczenie; Trzeźwość seksualna i „pozytywna” seksualność
- Dzień 4 – Podstawy zdrowienia: Wstęp do wywiadu motywującego i cykl motywacyjny; Wstęp do cyklu nałogowego; Rozpoznawanie wyzwalaczy i praca na cyklu nałogowym; Strategie przeciwdziałania nawrotom
Prowadzący, uwzględniając zapotrzebowanie uczestników, przeprowadzili jeszcze dodatkową sesję o różnicach płciowych w uzależnieniu od seksu. Każda sesja rozpoczynała się od merytorycznego wprowadzenia. Następnie uczestnicy w grupach pracowali warsztatowo, omawiając przedstawiane zagadnienia, testując prezentowane narzędzia pracy terapeutycznej lub pracując superwizyjnie na studiach przypadku.
Na samym początku szkolenia, definiując uzależnienie od seksu, Paula Hall podkreśliła, że istotą problemu nie jest wzmożony popęd seksualny, choć osoby uzależnione mogą tak to odczuwać. Z tego też powodu termin hiperlibidemia nie może być stosowany zamiennie, gdyż nie zawiera w sobie całej złożoności omawianego zaburzenia. Do pełnego opisania seksoholizmu Paula Hall zaprezentowała model BERSC, zawierający w sobie biologiczne, emocjonalne, relacyjne, społeczne oraz kulturowe uwarunkowania.
Na szkoleniu zostały zaprezentowane dwa kwestionariusze diagnostyczne. Jeden z nich jest pomocny przy rozpoznawaniu, co leży u podstaw problemu i jest oparty o model klasyfikacji OAT (Opportunity, Attachment, Trauma), który uwzględnia uzależnienie od seksu wywołane traumą, zaburzeniami przywiązania lub też samą okazją. Jeżeli w historii osoby uzależnionej od seksu są wydarzenia traumatyczne, w zależności od nadmiernego pobudzenia układu współczulnego bądź przywspółczulnego, może ona…